Dhibaatada ugu weyn ee soo food saartay dhaqaalaha Israel, tan iyo markii uu bilowday dagaalka Gaza, waa burburka mashruucii shaqada shisheeye ee dalka, kaas oo qaybaha aasaasiga ah ee Israel ay ku tiirsan yihiin.
Taariikhda shaqaalaha ajnabiga ah ee Israa'iil
" Shaqaalaha ajnabiga ah" waa mid ka mid ah tiirarka muhiimka ah ee dhaqaalaha Israel, maadaama Israa'iil ay ku tiirsan tahay iyaga si ay u ilaaliyaan xoogga shaqada ee dhismaha iyo beeraha, shaqooyinka ay dadka deegaanka diidaan, sababtoo ah mushahar yar iyo dhibaato badan.
Israa'iil waxay bilowday inay shaqaaleysiiso dadka shaqadan oo kale sagaashamaadkii, si ay u bedesho falastiiniyiintii qabanayay shaqooyinkaas, sida lagu sheegay warbixin ay soo saartay CBC.
Asia Ladiginskaya, oo ah afhayeenka hay'adda xuquuqul insaanka ee Israel, Kav La Ovid, ayaa tiri: "Qorshahani waa mid ku habboon Israa'iil sababtoo ah shaqaalaha, oo yimaada muddo xaddidan, waxay helaan mushaharka ugu yar, hoygooduna waa mid aad u jaban sababtoo ah waxay ku nool yihiin guryo sabool ah iyo shaqeeya maalmo dheer."
Faahfaahinta burburka nidaamka shaqada ee ajnabiga ah ... dharbaaxo xooggan oo ku wajahan Israa'iil
Faahfaahinta burburka nidaamka shaqada ee ajnabiga ah ... dharbaaxo xooggan oo ku wajahan Israa'iil
© Waxaa laga heli karaa Sky News Arabia
Xaaladaha xun ee shaqaalaha
Tiro warbixino ah oo soo baxay sanadihii lasoo dhaafay ayaa faahfaahiyay xaaladaha "naxdin leh" ee ay shaqaalahani la kulmaan.
Warbixinta Human Rights Watch ee 2015 ayaa si faahfaahsan u faahfaahisay sida shaqaalaha ka shaqeeya warshadaha beeruhu ay u shaqeeyaan saacado dheer oo ka badan inta sharciga ah, ay ku sii jiraan guryo ku meel gaar ah oo leh daryeel caafimaad oo yar ama xuquuqaha shaqaalaha, dhammaan iyada oo la siinayo si ka hooseeya mushaharka ugu yar.
Sida laga soo xigtay dawladda Israa’iil, waxaa Israa’iil ku sugnaa ku dhawaad 30,000 oo shaqaale Thai ah ka hor weerarka Xamaas oo ay ku dhinteen in ka badan 1,200 oo Israa’iiliyiin ah iyo 38 Thais ah.
Dowladda Israa’iil ayaa ku qiyaastay in 10,000 oo shaqaale beeraley ah ay tan iyo markaas ka tageen dalka, halka ilaa 120,000 oo falastiiniyiin ah lagu qasbay in ay ka tagaan shaqada Israa’iil ee dhismaha ka dib markii ay dawladdu kala noqotay ruqsadihii shaqo ee dagaalka.
Ladyginskaya waxay sheegtay in mutadawiciinta ay caawinayaan bulshooyinka beeralayda ah ama kibbutzim ee u dhow Marinka Gaza, laakiin shaqada dhismaha ayaa hakad galay sababtoo ah khasaaraha shaqaale badan.
Dhinaca dhismaha, Israa’iil waxay durba bilowday inay raadiso wadamo ay ka mid yihiin India iyo Sri Lanka si ay u shaqaaleysiiso shaqaale beddela, sida uu sheegay website-ka CBC.
Ururka dhismaha ee Israa'iil - oo loo sameeyay inay matalaan qaybaha kala duwan ee qaybta dhismaha ee dalka - ayaa bayaan ay soo saareen ku sheegay inay rajeynayaan inay dalka keenaan shaqaale gaaraya 100,000 oo ka socda Hindiya si ay u bedelaan Falastiiniyiinta lagala noqday ogolaanshaha Israel.
Laakiin xitaa tani waxay noqon kartaa caqabad, marka loo eego Israa'iil " sumcadda xaaladaha shaqada."
FairSquare, oo ah shirkad baaraysa xadgudubyada xuquuqul insaanka, ayaa soo saartay bayaan ay ugu baaqday India inay iska indhatirto baaqa Israel ee shaqada, sababo la xiriira si xun ula dhaqma shaqaalaha Israel.
Michael Straczynski, oo ah borofisar cilmiga dhaqaalaha ka dhiga jaamacadda Hebrew ee magaalada Jerusalem, ayaa sheegay in dowladda dalkaasi ay tahay inay si degdeg ah ugu dhaqaaqdo buuxinta daldaloolada loo arko canshuurta dagaalka ee ka dhashay duqeymaha xooggan ee Israa’iil ay ka geysatay Qaza iyo iska hor imaadyada soo noqnoqday ee ay la galeen xubno ka tirsan Xuutiyiinta. Dhaqdhaqaaqa Xamaas.
